Πολιτική εξομολόγηση.

Άρθρο γνώμης του Θοδωρή Μαργαρίτη στα ΝΕΑ

Η σχέση μου με την Αριστερά ξεκίνησε την εποχή της εκρηκτικής πολιτικοποίησης στην Μεταπολίτευση. Με συγκίνησαν οι κόκκινες σημαίες, ο Αντιδικτατορικός αγώνας, οι κομμουνιστές διανοούμενοι. Τα πράγματα όμως αλλάξαν ριζικά. Ο Κομμουνισμός ηττήθηκε. Κυρίως ηττήθηκε η έννοια του «ηθικού πλεονεκτήματος». Ο Ευρωκομουνισμός που ήταν μία τελευταία ελπίδα  για την ανανέωση της παραδοσιακής Αριστεράς οδηγήθηκε είτε στην Σοσιαλδημοκρατική πορεία  είτε σε αναζητήσεις στον χώρο ενός αντικαπιταλιστικού Ριζοσπαστισμού.

Αυτές οι διαδρομές της Αριστεράς μού ανέδειξαν μία πλευρά της πολιτικής στράτευσης την οποία βλέπω πια με κριτική διάθεση. Η επαγγελία ενός «άλλου κόσμου πού είναι εφικτός» αγγίζει οριακά τις τελεολογικές θεωρήσεις που θυμίζουν θεολογία. Αρνούνται τον ρεαλισμό και εναποθέτουν ελπίδες σε μια άγνωστη προσδοκία. Η πιστή και η αφοσίωση στο κόμμα συχνά αντικατοπτρίζουν την προσήλωση στην Εκκλησία. Οι διαφωνίες και οι αντιπαραθέσεις δεν έχουν στην Αριστερά τα όρια ανοχής σε συνθήκες πολιτικού φιλελευθερισμού. Αντιμετωπίζονται με δαιμονοποίηση. Σαν αιρέσεις. Σαν απιστία. Διαμάχη με ένα είδος ορθοδοξίας.

Η Αριστερά καταλάβαινα όσο περνούσαν τα χρόνια ότι πολλές  φορές μοιάζει με θρησκευτικό τόπο. Με τις μεγάλες αφηγήσεις και τους αφορισμούς. Το καταλάβαινα από τις ενστάσεις του Άρη Αλεξάνδρου, του Δημήτρη Ραυτόπουλου, του Χρόνη Μίσσιου. Το καταλάβαινα στις αποστροφές του Μιχάλη Παπαγιαννάκη όταν τον άκουγα να λέει σκωπτικά στις κομματικές συνεδριάσεις ότι: «θα τοποθετηθώ.. ως λοιπός δημοκράτης».

Αυτή η ατμόσφαιρα στην Αριστερά οδηγεί σε δυο άκρα. Από την μία, όσοι έχουν αντιρρήσεις πολλές φορές αναγκάζονται να σιωπήσουν για το «καλό του Κόμματος» που έχει τα χαρακτηριστικά υποταγής στο Ιερατείο και από την άλλη ορισμένοι έρχονται σε σύγκρουση με τον χώρο φτάνοντας στο άλλο άκρο. Υποστηρίζουν φανατικά τις αντίπαλες δεξιές ιδέες και τα πολιτικά σχήματα. Αλλάζουν «θρησκεία» με τα ίδια δογματικά εργαλεία της κομμουνιστικής τους διαπαιδαγώγησης.

Αν κάτι διάβασα καλά στην σοσιαλδημοκρατία είναι η σημαντική ισορροπία ανάμεσα στον πολιτικό φιλελευθερισμό και στις κοινωνικές ευαισθησίες. Ανάμεσα στην εμπιστοσύνη σε Αρχές και στην διαρκή αναθεώρηση από τις μεταβαλλόμενες συνθήκες. Όχι σαν μια εκδοχή καιροσκοπισμού. Αλλά σαν μια προοδευτική προσέγγιση που δεν έχει δόγματα, θεούς και Αγίους. Έχει προβληματισμούς αναζητήσεις, μετριοπάθεια. Η κριτική στον Μαρξ ήταν η αρχή. Θεωρητικοί υπήρξαν πολλοί. Μοναδική θεωρία όμως καμία. Υπάρχει ένα βασικό πλαίσιο που ορίζει τις αρχές για το Κοινωνικό κράτος, την Ανοιχτή Κοινωνία, τους πολιτικούς συμβιβασμούς. Την προτεραιότητα της πολιτικής έναντι της Οικονομίας. Η σοσιαλδημοκρατία ιστορικά καταγράφεται ως ρεύμα της Αριστεράς. Δεν είχε όμως την αγωνία της ονοματοδοσίας. Είχε την αγωνία των λύσεων προς όφελος της κοινωνίας και των «πολλών».

Η εξομολόγηση αυτή γίνεται με αφορμή τα 6 χρόνια από το δημοψήφισμα του 2015. Τότε που όσοι αρνήθηκαν το ΟΧΙ αντιμετωπίστηκαν περίπου ως προδότες της Αριστεράς. Τότε που η συγκατοίκηση Αριστερών με Κεντρώους, Φιλελεύθερους και Δεξιούς στις συγκεντρώσεις του ΝΑΙ αντιμετωπίστηκε σαν αμαρτία. Μόνο που οι αμαρτίες αφορούν την Εκκλησία. Όχι την πολιτική.