Ο «μύθος του ακέφαλου καβαλάρη»

Άρθρο γνώμης του Γιάννη Παπαιωάννου

Οι δημοσκοπήσεις λένε πως μοιάζουν με τα ακριβά αρώματα. Είναι ιδιαίτερα ευχάριστα αν τα μυρίζεις, εξαιρετικά επικίνδυνα και τοξικά ωστόσο, εάν τα καταπιείς.

Δείχνουν την εικόνα της στιγμής όπως συνηθίζουμε να λέμε, εκφράζοντας την προσδοκία και όχι την βεβαιότητα για ένα αποτέλεσμα.

 Σε ορισμένες άλλες περιπτώσεις,  είναι απλώς κατευθυνόμενες από εκείνους που τις πραγματοποιούν, ενδεικτικές της προσπάθειας να προβάλλουν ένα συγκεκριμένο κόμμα ή έναν  υποψήφιο της αρεσκείας τους  

Προσωπικά τις λαμβάνω υπόψιν μου , εστιάζοντας στα ποιοτικά χαρακτηριστικά συνήθως, σε κάθε περίπτωση όμως δεν  τις θεωρώ θέσφατο. 

 Αυτό που κατά την γνώμη μου δεν μπορούν να καταγράψουν και αποτελεί τον συνηθισμένο λόγο αποτυχίας τους, είναι το λεγόμενο ρεύμα νίκης. Είναι η αθόρυβη κινητοποίηση. Τα αντανακλαστικά της βάσης. Το αυτοδημιούργητο κίνημα που εδραιώνεται γύρω από μια πολιτική επιλογή.

Σύμφωνα με τα παραπάνω, τα περισσότερα εκ των συμπερασμάτων , δεν θα πρέπει να εκπορεύονται  από τις δημοσκοπήσεις αλλά από τις πολιτικές που ο εκάστοτε υποψήφιος έχει θέσει στο τραπέζι του εσωκομματικού διαλόγου και ασφαλώς τον αντίκτυπο τους στην παράταξη και την κοινωνία.

Παρακάτω θα προσπαθήσω να συνοψίσω τους λόγους για τους οποίους θεωρώ τον Νίκο Ανδρουλάκη καταλληλότερο για την ανάληψη της θέσης του προέδρου στο κίνημα αλλαγής. Τόσο στην λογική των στοιχείων που ενσωματώνει η πιθανή εκλογή του, όσο και σε αυτή της σύγκρισης με τους υπόλοιπους υποψηφίους.

Ο Ανδρουλάκης θεωρώ πως σε προγραμματικό επίπεδο , είναι ο μόνος που οριοθετεί συγκεκριμένες διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα σε ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ, χωρίς την μεζούρα των ίσων αποστάσεων. Δεν ”πλαγιοκοπει” ψηφοθηρικά,  ενώ προσπαθεί να συνθέσει μια νέα ταυτότητα για τον κεντροαριστερό χώρο με σύγχρονο πρόσωπο και ταυτόχρονα δοκιμασμένες μεθόδους. 

Με λόγο ριζοσπαστικό και συγκρουσιακό απέναντι στις παραδοσιακές παθογένειες, επιχειρεί να προσδώσει έναν ξεκάθαρο ρόλο στην φυσιογνωμία του κινήματος. 

Υπέρμαχος του πολιτικού ορθολογισμού και της πολιτικής συνέπειας, διατηρεί το στοιχείο της λαϊκότητας χωρίς να ακροβατεί πάνω στο τεντωμένο σχοινί του λαϊκισμού.

Η νεανική και  προοδευτική προσέγγιση του, προσφέρει έναν  πολιτικό άνεμο νέων διεκδικήσεων και επανατοποθέτησης για τον χώρο.

 Η ευρωπαϊκή εμπειρία δε , από το Ευρωκοινοβούλιο, τον καθιστά ιδανικό πρεσβευτή των πάγιων ελληνικών θέσεων αλλά και γνώστη επιτυχημένων μοντέλων του εξωτερικού.

 Προτάσσοντας ένα καινοφανές αφήγημα, δεν διστάζει να μιλήσει  την σκληρή γλώσσα της αλήθειας χωρίς ωραιοποίηση και έντεχνους συμβιβασμούς.  

Τέλος , η προνομιακή σχέση του με την νέα γενιά   θα αποτελέσει ισχυρή παρακαταθήκη για το μέλλον του κινήματος, δίνοντας το έναυσμα για μια ενθουσιώδη πολιτική αντεπίθεση για το παρόν και το μέλλον.

Στο εσωκομματικό σκέλος το όραμα για ένα δημοκρατικό, συμμετοχικό, ανοιχτό και προσανατολισμένο κόμμα θα πάρει σάρκα και οστά μέσα από την δημιουργία  “ζωντανών” οργανώσεων. Οργανώσεων βάσης με ενεργό ρόλο στις κεντρικές αποφάσεις και την χάραξη πολιτικής.  

Καταλήγοντας, στα θετικά προσμετράται  το γεγονός πως η δημόσια παρουσία του μέχρι τώρα, αλλά και ο λόγος του, εγγυώνται στον απόλυτο βαθμό την ενότητα και την σύμπνοια στο εσωτερικό του κόμματος.

Ο δεύτερος  διεκδικητής ο Ανδρέας Λοβέρδος έχει κατά την γνώμη μου μιλήσει ανοιχτά και ξεκάθαρα μέχρι τώρα. Η ατζέντα του δεν εκφράζει την κεντροαριστερά, διευρύνει όμως το ακροατήριο και ενσωματώνει πολίτες που δεν ανήκουν στο παραδοσιακό κομμάτι των ψηφοφόρων. Έχει ευεργετική  παρουσία  μέχρι τώρα στις διαδικασίες, όμως πολιτικά υπάρχει σαφές χάσμα ανάμεσα στον ίδιο και την πλειοψηφία των δυνητικών ψηφοφόρων του κινήματος. Χάσμα βαθύ ,ουσιαστικό και ενδεχομένως αγεφύρωτο. Μελανό σημείο της εκστρατείας του αποτελούν οι υπόνοιες που έχουν καλλιεργηθεί , για  ενδεχόμενη στήριξη του από μηχανισμούς του κυβερνώντος κόμματος.

Ο Χάρης Καστανίδης είναι μια λαμπρή προσωπικότητα κατά την γνώμη μου. Έχει αποδείξει διαχρονικά πως η διορατική σκέψη, ο κρυστάλλινος λόγος και η αυθεντική εντιμότητα που τον διακρίνουν είναι πολύτιμα για τον χώρο. Δεν μπορεί  να ηγηθεί όμως, σε αυτό το σύνολο. Θα εκφράσει ένα μικρό  τμήμα στην κάλπη, ενώ  επικοινωνιακά θα φανεί σαν μια επιλογή από το παρελθόν.

Προτού συνεχίσω θα ήθελα να επισημάνω πως οι ετεροχρονισμένες υποψηφιότητες δεν με βρήκαν αρχικά σύμφωνο. Παραταύτα η πορεία των πραγμάτων απέδειξε περίτρανα πως το ειδικό βάρος ορισμένων προσωπικοτήτων,  μόνο να συμβάλει μπορεί σε μια διαδικασία προκλήσεων και αυτοπροσδιορισμού.

Ο Παύλος Γερουλάνος είναι ένας πολιτικός με άποψη, ήθος και διαχρονική προσφορά. Θέλει να εκφράσει την  ευρύτερη κεντροαριστερά με λόγο προοδευτικό και σύγχρονο. Με ένα ενδιαφέρον αφήγημα το οποίο ωστόσο χρήζει επισημάνσεων για να μην χαρακτηριστεί αόριστο και γενικό. Εκλογικά παρουσιάζει  αδυναμίες , γεγονός που μακροπρόθεσμα  θα μπορούσε να ανατραπεί.

Ο Παύλος Χρηστίδης είναι νέος πολιτικός. Με έντονο κομματικά παρελθόν. Είναι φιλόδοξος, όμως αυτό από μόνο του δεν εγγυάται την επιτυχία. Πολιτικά δεν προτάσσει σαφή ατζέντα πέραν της ανανέωσης ,παρόλα αυτά ο νεανικός ενθουσιασμός , τον καθιστά ως ένα από τα αουτσάιντερ των εκλογών.

Τον Γιώργο Παπανδρέου η Ελλάδα τον χρειάζεται ακόμη. Η δικαίωση για τον ίδιο ήρθε καθυστερημένα ή ίσως ο ίδιος άργησε να την αναζητήσει. Εάν οι πολιτικές επιλογές λαμβάνονταν με βάση την τις καταβολές και τον συναισθηματισμό που απορρέει από την ιστορία, ο πρώτος που θα έσπευδε να τον στηρίξει θα ήταν ο υποφαινόμενος.

 Στην παρούσα συγκυρία ωστόσο η συζήτηση δεν πρέπει να επιστρέψει στο παρελθόν, ακόμη κι αν αυτό  δικαιώνει τον χώρο βραχυπρόθεσμα. Δεν πρέπει να αναδυθούν αναμνήσεις από το μνημονιακό ”τραύμα”. Δεν το χρειάζεται η χώρα. Παραταξιακά , η προοδευτική ατζέντα που προβάλλει είναι ανεκτίμητη, ανεξαρτήτως του τελικού αποτελέσματος για τον ίδιο. Παραμένει το ισχυρότερο χαρτί του χώρου, η φθορά της ηγεσίας ωστόσο , θα επικεντρωθεί στο πρόσωπο του εάν εκλεγεί. Θα είναι μια παράσταση για έναν και όχι μια συλλογική ευθύνη.

Συμπερασματικά, η επιλογή για στήριξη στο πρόσωπο του Νίκου Ανδρουλάκη συμπυκνώνει τις προσδοκίες για ένα μεγαλύτερο και συντεταγμένο κόμμα, αφήνοντας υποσχέσεις να καταστεί μελλοντικά , ξανά δύναμη εξουσίας. Είναι ο υποψήφιος που θα διχάσει λιγότερο, ενώ σε πιθανή επικράτηση του, οι απώλειες των δυσαρεστημένων θα είναι απειροελάχιστες συγκριτικά με όσους θα προσελκύσει. Τους κομματικά ανέστιους ή τους δυσαρεστημένους των υπολοίπων κομμάτων.

Αναφορικά με την εσωκομματική διαδικασία σε επίπεδο οργανωτικό.

Προσωπικά δεν συμπάθησα ποτέ  μου τους φανατικούς  στην πολιτική. Τις ορντινάντσες και τους πολιτικούς οσφυοκάμπτες που γαντζώνονται πάνω σε ένα πρόσωπο. 

Δεν μου άρεσαν οι διάλογοι με όσους ήταν παραδομένοι στην ματαιοδοξία τους ή οι συνομιλίες με σεσημασμένους καριερίστες.

Η πολιτική ζωή της χώρας ,καθώς και τα πολιτικά κόμματα βρίθουν ανάλογων περιπτώσεων. Κατακλύζονται από στελέχη που στην συνείδηση τους, πολιτική σημαίνει φανατισμός, επικράτηση έναντι του αντιπάλου ή μια καλή ευκαιρία για ανάδειξη και καριέρα. 

Μυαλά στα οποία οι ιδέες και τα ιδανικά έρχονται σε δεύτερη μοίρα αφού οι εμμονές ή η υπέρμετρη φιλοδοξία , τους καταδικάζουν σε ένα φαύλο κύκλο σύγκρουσης και μηχανορραφίας. Απεχθάνομαι τους ” χρήσιμους ηλίθιους”, όπως  αντίστοιχα κι εκείνους που τους χρησιμοποιούν για να εξασφαλίσουν την προσωπική  επιτυχία μέσα στην όλη φασαρία.

Δεν μου άρεσε το γεγονός πως κάτι τόσο ιδιαίτερο και ελκυστικό όπως η συμμετοχή στα κοινά, μπορούν με χαρακτηριστική ευκολία να το μετατρέψουν σε κάτι το απεχθές και δύσοσμο. 

Με ιδιαίτερη χαρά παρατηρώ πως στις εσωκομματικές διαδικασίες του κινήματος αλλαγής τα φαινόμενα αυτά εκλείπουν και όταν προκύπτουν , συλλογικά περιθωριοποιούνται και καταδικάζονται.  

Οι προσεχείς εκλογές πρέπει να είναι μια γιορτή της δημοκρατίας και της κομματικής ενότητας.

 Μια κοινή βάρκα για όλους. Που θα πλέει με ασφάλεια στα ταραγμένα νερά του παρόντος και θα χαράξει νέες πορείες για το μέλλον.

Ένα κίνημα που θα αποκαθιστά τις αδικίες και θα δίνει φωνή στους αδικημένους. 

Ένα κόμμα που θα αποτελέσει τον ”πολιορκητικό κριό” για τις μεγάλες κοινωνικές και εργασιακές διεκδικήσεις.

Μια παράταξη που θα εκφράζει τους καταπιεσμένους και τους μη προνομιούχους και όχι το πελατολόγιο της.

Ένα κίνημα που θα αρνείται να μείνει στάσιμο , αλλάζοντας τα πάντα στην ορμητική πορεία του.

Σημείωση: Το βάρος μιας προσωπικότητας, πέραν όλων των άλλων, κρίνεται και από την στάση που θα κρατήσει το πρόσωπο, έπειτα από μια χυδαία επίθεση που θα υποστεί. Ο αντίκτυπος της επίθεσης από την άλλη , είναι αντίστοιχα ενδεικτικός του βάρους της χυδαιότητας.